همه ی ما احتمالا جزو کسانی هستیم که تا کنون حتی اسم طلای شکن یا شکستن طلا را نشنیده ایم و جزو افراد معمولی هستیم که فقط برای خرید و فروش طلا به بازار می رویم و نمی دانیم که طلای شکن چیست و چگونه به دست می آید. این طلای شکن بیشتر در بین طلا فروشان که با طلا دست دوم و ذوب کرده سر و کار دارند رایج است.
بسیاری از افراد فکر می کنند که ذوب کردن طلا کار دشورای نیست. در واقع ذوب کردن طلا اینگونه است که طلاهای قدیمی را در یک مکان محفظه ای قرار می دهند و درجه حرارت آن را زیاد می کنند تا ذوب شود و بعدا آن ها را در قالب می ریزند. در ادامه ما سعی می کنیم که در این مطلب شما را با اصطلاح طلای شکن یا شکستن طلا آشنا و توضیح دهیم.
طلای شکن:
معمولا وقتی که طلا های متفرقه و دست دوم را ذوب می کنند یکسری مشکلات در فرآیند ذوب کردن رخ می دهد و ناخالصی های در طلا ممکن است باقی بمانند و طلای ذوب شده را با همان ناخالصی ها درون قالب می ریزند. طلای آب شده و ذوب شده که به دست آمده اگر در آن نا خالصی وجود داشته باشد بسیار ترد و شکننده می شود و در نتیجه طلاسازان با آن نمی توانند هیچ کدام از مصنوعات طلا را بسازند.
به قطعه طلای آب شده که در آن ناخالصی وجود داشته باشد را طلای شکن می گویند.
اگر در فرایند ذوب کردن طلای قدیمی و کهنه و قرار دادن آن درون قالب اشتباهی رخ دهد باعث می شود تمام زحمات آنها دود شود و می گویند طلا اصطلاحا شکسته شده که یکی از اصطلاحات بازار طلا می باشد. پس باید در هنگام فرایند ذوب طلا نکات بسیار مهمی را در نظر داشته باشید.
مثلا نا خالصی و مواد زاید در طلای ذوب شده وجود نداشته باشد و قبل از فرایند ذوب طلا باید نا خالصی طلاجات را مثل نگین ها، مینا کاری های طلا و سنگ های اتمی را جدا کنید و بعد از جدا کردن ناخالصی ها طلا را در تیزاب قرار دهید تا مواد زاید و ناخالصی هایی که حتی با چشم دیده نمی شوند از طلا کنده و پاک شوند. اگر این ناخالصی ها و مواد زاید در مرحله تیزاب با دقت پاک نشوند این ها درفرایند ذوب درون طلا باقی می مانند و ترکیب می شوند و باعث شکسته شدن طلا خواهند شد.
دومین کاری که باعث شکسته شدن طلا می شود این است که در فرایند ذوب کردن طلا معمولا طلا به نقطه ی ذوب خود نرسد. دمای ذوب طلا ۱۰۶۴ درجه ی سانتی گراد استکه معمولا ذوب کردن طلا با استفاده از مشعل گازی یا یک کوره گازی یا الکتریکی انجام می شود اگر طلا را قبل از اینکه به نقطه ذوب خود برسد درون قالب بریزیم طلا شکن می شود چون ما به نا خالصی های که با طلا ترکیب شده بودند اجازه ندادیم که کاملا و به درستی آب یا ذوب شوند و از طلا کنده شوند.برای اینکه بتوانیم طلای شکن را از سالم تشخیص دهیم دشوار است و از جمله کلاهبرداری ها و تقلب ها در این خصوص انجام می شود افراد زیادی طعمه این کلاهبرداران خواهند شد.
طلا فروشان معمولا یک راه حل خیلی ساده دارند که از آن برای تشخیص طلای آب شده استفاده می کنند طلا را از فاصله نیم متری می اندازند روی زمین اگر صدای طلا زنگ دار بود این طلای آب شده خوب و مرغوب است ولی اگر طلا را به زمین انداختند صدای بم داد یعنی مرغوب نیست و باید به تقلبی بودن آن شک کرد.
البته با استفاده از یکسری دستگاه های پیشرفته هم می توان تشخیص داد که بدین صورت است امواجی را در طلا می فرستند تا خالص بودن یا شکن بودن طلا را تشخیص دهند.ولی این دستگاه ها به مقدار زیاد در دسترس نبوده و طلا فروشان بسیاری مجهز به چنین دستگاه ها نیستند.یکی از بهترین راه حل ها قیچی زدن طلا آب شده و بررسی لایه های داخلی طلا آب شده می باشد.
گرفتن شکن طلا:
گرفتن شکن طلا بدین صورت است که ابتدا طلا را تیزاب می کنند تا ناخالصی ها و مواد زاید آن از بین روند و دوباره آن را با دمای ۱۰۶۴ درجه ی سانتی گراد درون کوره میگذارند تا ذوب شود بعد آنها را در قالب های مخصوص می ریزند پس از گرفتن شکن طلا، طلا دیگر آن حالت ترد و شکننده را نخواهد داشت و از کیفیت بالایی برخوردار خواهد بود.تفاوت طلای بدون اجرت با طلای شکن این است که طلای بدون اجرت قابل استفاده ولی طلا شکن غیر قابل استفاده است.ابعاد طلای آب شده از هیچ قانونی پیروی نمی کند و می تواند حتی وزن و شکل های متفاوتی داشته باشد ولی معمولا به شکل مفتول است.
وجود ناخالصی یا نخاله در طلا:
بعضی از فلزات در هنگام ترکیب با طلا به علت عدم هم خوانی اتمی به طور کامل با آن ترکیب نشده و موجب شکستن طلا می شوند مانند فلزات سرب، قلع، آلومینیوم و پلاتین.به کلیه موادی که باعث شکستن طلا می شوند در اصطلاح نخاله نامیده می شوند. برای از بین بردن این نوع شکستن مقداری سیانور را در هنگام ذوب به طلا اضافه می کنند.
لازم است بدانید که در هنگام استفاده از سیانور باید کاملا دقت کنید که با دست تماس پیدا نکند وحتما از ماسک استفاده کنید زیرا سیانور خیلی ماده خطرناکی است.در هنگام ذوب کردن طلا اگر هنوز به نقطه ذوب نرسیده باشد و آن را در ریژه بریزیم طلا شکن می شود برای از بین بردن این حالت باید طلا را ذوب کرد و هنگامی که به نقطه ذوب رسید باید مقداری اسید بوریک و تنه کار به آن اضافه نماییم و به وسیله مفتولی از جنس آهن که قبلا نوک آن را کاملا سرخ کرده ایم مایع ذوب شده طلا را به هم بزنیم و سپس در ریژه می گذاریم.
بعضی ها اعتقاد دارند که دلایل مختلفی وجود دارد که باعث شکستن طلا می شود از جمله ریختن طلا در ریژه سرد باشد که با ذوب مجدد آن قابل اصلاح است و دیگر نیازی به تیزاب نیست.خلاصه کلام در مورد طلا شکن این است که سعی کنید در خرید و فروش طلا آب شده حواس تان باشد اگر می خواهید طلای آب شده بخرید حتما از طلا فروش های معتبر تهیه نمایید طلا را با دقت بررسی کنید چون هرگونه تغییر رنگ ممکن است نشانه ای از ناخالصی و شکن بودن طلا باشد و برای تشخیص آخر طلا آب شده را قیچی میزنیم تا کاملا مطمئن شویم. ما سعی کردیم که در این مطلب شما را با اصطلاح طلای شکن یا شکستن طلا آشنا و توضیح دهیم امیدوارم توانسته باشیم شما را راهنمایی کنیم.
