در دنیای زیور آلات طلا، جواهرات به دو صورت زرد و سفید در بازار موجود است و هریک طرفداران خاص خود را دارند. بسیاری به خرید طلای زرد به دلیل درخشندگی بیشتر آن علاقه‌مند هستند و برخی طلای سفید را ترجیح می‌دهند. زیورآلات طلای سفید توانسته است طرفداران خاص خود را بیابد حتی به نوعی که این افراد از طلای زرد فاصله گرفته و به سمت خرید و استفاده از این طلای سفید یا صورتی بروند و زیبایی‌ها هنر جواهرات را آشکار سازند،
شاید ما هم جزو آن گروه از افراد هستیم که خرید طلای سفید بیشتر با سلیقه‌مان جور است. احتمالا این سوالات هم به ذهن ما خطور می کند که اصلا طلای سفید چیست،چگونه ساخته می‌شود؟ و تفاوت طلای سفید با طلای زرد چیست؟ و … . در این مطلب می‌خواهیم با هم بیشتر با طلای سفید و ویژگی‌های آن آشنا شویم.
شاید شما از آن دسته از مردم هستید که فکر می‌کنید طلا سفید همانگونه که در دستان شماست، در طبیعت هم هست؛ باید بدانید که اشتباه می کنید. طلای سفید برای این که به این رنگ در بیاید، ابتدا باید با دیگر فلزات ترکیب شود. البته که این ترکیب شدن، از ظرافت یا ارزش آن کم نمی کند. طلا ی سفید در واقع از آلیاژی از طلا به همراه حداقل یک فلز سفید رنگ دیگر تشکیل شده است. از اواخر دهه ی ۱۹۲۰ تا ۱۹۳۰ میلادی، طلا سفید طرفداران بسیار زیادی به خود جلب کرده و در بین مردم محبوبیت داشت. این محبوبیت تا به امروز نیز ادامه یافته است.
جالب است بدانید، طلای سفید از پلاتین و نقره ساخته شده است و این یعنی، طلای سفید برای اینکه ظاهری سفید رنگ داشته باشد با فلزات دیگر ترکیب شده که البته این ترکیب‌ها از ارزش و ظرافت آن نمی‌کاهد.
ویژگی های طلای سفید چیست؟
عمده تفاوت طلای سفید با طلای زرد در ترکیبات و آلیاژ آن است. از جمله فلزاتی که برای ساختن طلا سفید استفاده می شود: نیکل، منگنز، پالادیوم و حتی در مواردی نقره است. شایان ذکر است طلایی که از طلا فروشی به رنگ سفید خریداری می کنیم، غالبا به دلیل روکش کردن آن با فلز رودیم است. طلای خالص بسیار نرم است؛ به همین دلیل برای استحکام بخشیدن به آن فلز دیگری را به آن اضافه می کنند. برای طلای زرد رنگ از فلز مس و برای طلا سفید از فلز نقره یا فلز سفید رنگ دیگری استفاده می شود.
ویژگی های طلا سفید به ترکیب آلیاژ آن بستگی دارد، به این صورت که مثلا در آلیاژ طلا، مس، روی و نیکل، مس برای ویژگی چکش خواری اش، روی برای افزایش استحکام و مانع زنگ زدگی شده و برای بیشتر شدن استحکام آن نیکل هم به کار برده می شود. به علت استحکام زیاد فلز نیکل در طلاجاتی به کار می برند که به این ویژگی احتیاج دارد؛ برای مثال برای ساخت حلقه، زنجیر و سنجاق و... استفاده می شود. برای استحکام بخشیدن به طلا، همچنین از فلز های دیگر مثل مس، نقره و پلاتین استفاده می شود. گاهی از این فلزات برای سنگین تر کردن طلا هم استفاده می شود.
ویژگی‌های طلای سفید بسته به نوع و مقدار فلزی است که به طلا اضافه می‌شود. نیکل فلزی محکم و سخت است و در نتیجه آلیاژ طلا و نیکل برای ساخت حلقه، سنجاق و گیره مناسب است. آلیاژ طلا و پالادیم نرم‌تر و انعطاف‌پذیرتر است و برای سرویس‌های جواهرات و سنگ‌های قیمتی کاربرد دارد. گاهی فلزات دیگری مثل مس، نقره و پلاتین هم برای افزودن مقاومت و افزایش وزن طلای سفید هم به این آلیاژ اضافه می‌شوند.
نکته ی دیگر این که آلیاژ طلا و نیکل ارزان تر از آلیاژ طلا و پالادیم است. اما استفاده ی طولانی مدت از طلا هایی که حاوی نیکل هستند باعث بروز حساسیت های پوستی در برخی افراد می شود. ترکیب فلز طلا و پالادیوم، به دلیل آنکه فلز پالادیوم از فلز نیکل نرم تر است؛ برای ساخت جواهرات با سنگ های قیمتی که ظریف هستند به کار می رود.
گاهی در زبان عامیانه، به پلاتین نیز طلای سفید گفته می شود که این اشتباه است. برای اینکه این دو فلز تفاوت های بسیار زیادی با یکدیگر دارند. پلاتین نسبت به طلا فلز گران قیمت تر، مستحکم تر، درخشنده تر و کمیاب تری است. همچنین آلیاژی از طلا و نقره وجود دارد که به طور طبیعی در طبیعت یافت می شود و به آن هم اشتباهاً طلا سفید می گویند. نام این آلیاژ الکتروم است.
واحد اندازه گیری طلا سفید چیست؟
برای تعیین خلوص طلای سفید مانند طلای زرد، از واحد "عیار" استفاده می شود. مثلا اگر عیار طلا سفید ۱۸ از ۲۴ بود؛ یعنی ۱۸ واحد آن از طلا و ۶ قسمت دیگر از فلز یا فلزات دیگر است. جالب است بدانیم که درخشندگی طلاجاتی که خریداری می کنیم، بخاطر خود فلز طلا نیست بلکه به علت ترکیب شدن آن با فلزات دیگر است.
مثلا یکی از علل درخشش و ظرافت طلای سفید، ترکیب شدن فلز طلا با فلز نقره است. کسانی که به دنبال طلای مستحکم تر و البته ارزان قیمت تر هستند، طلای ۱۲ عیار را امتحان کنند. اما طلای ۱۴ عیار به مراتب بهتر است و رنگ و درخشندگی بهتری هم دارد. با این حال اگر به دنبال طلایی هستید که هم کیفیت خوبی داشته باشد و همزمان هم مقاوم باشد؛ باید به سراغ طلای ۱۸ عیار بروید.
در سه چهارم از آلیاژ طلای ۱۸ عیار از فلز طلا استفاده شده است. و رنگ و کیفیت خیلی بهتری نسبت به طلا با عیار کمتر دارد. طلا های نرم تر و منعطف تر، طلا هایی هستند که عیار بالاتری مثلا ۲۰، ۲۲ و یا حتی ۲۴ دارند. از این نوع طلا ها برای استفاده در صنایع هنری و حتی در مجسمه ها استفاده می شود.
عیار دیگری که می توانیم از طلا سفید پیدا کنیم، طلا سفیدِ ۱۷ عیار است. ترکیباتی که در طلا سفید ۱۷ عیار به کار می رود غالبا طلا و پالادیوم است که گاهی نیز به آن پلاتین هم می افزایند. سپس برای این که با گذشت زمان از درخشندگی و جلای طلای سفید کاسته می شود؛ روکشی از فلز رودیم به آن اضافه می کنند تا درخشندگی اش ماندگار تر شود. البته باید گفت ماندگاری جلا و درخشندگی رودیم نیز دائمی نیست و پس از مدت تقریبا یک تا یک سال و نیم از بین رفته و به تمدید مجدد احتیاج پیدا می کند. در طلای سفید ۱۸ عیار، فلز پالادیم جایگزین فلز روی می شود.
مقایسه ی قیمت طلای سفید و پلاتین :
در گذشته قیمت جهانی طلا تقریبا یک دوم قیمت جهانی پلاتین بود. به صورتی که محصولات ساخته شده از جنس پلاتین قیمتی دو برابر نسبت به همان محصول اما از جنس طلا داشتند. اما امروزه، این روند نیز تغییر پیدا کرد، به صورتی که شاهد این هستیم که قیمت نهایی پلاتین با قیمت نهایی طلا برابر است و تنها آنچه که باعث تمایز قیمت طلا و پلاتین می شود، وزن نهایی محصول است که علت آن، این است که پلاتین سنگین تر ساخته می شود.
با این وجود تفاوت‌های اساسی این دو فلز شامل موارد زیر است:
- - پلاتین درخشندگی بیشتری نسبت به طلای سفید دارد، زیرا رنگ آن بصورت طبیعی سفید است.
- - مقاومت پلاتین بیشتر از طلای سفید است.
- - طلای سفید زودتر از پلاتین کدر می‌شود.
- - چگالی پلاتین بیشتر از طلای سفید است.
- - پلاتین از طلای سفید کمیاب‌تر است، بنابراین قیمت آن هم بیشتر از طلای سفید است.
- - درجه خلوص پلاتین بیشتر از طلای سفید است.
- - حساسیت پلاتین نسبت به عوامل خارجی کمتر از طلای سفید است.
در حالت عادی تشخیص این دو فلز گرانبها از یکدیگر از روی ظاهر سخت است، بارزترین تفاوتی که در هنگام خرید این دو برای تشخیص بهتر باید به آن توجه کرد، تفاوت در قیمت این دو نسبت به وزن آنها است.
مقایسه ی طلای سفید با طلا ی زرد :
درست است که طلای زرد نسبت به طلا سفید، طلای کامل تری است اما دارای مشکلات خاص خود است. مزیتی که طلای سفید نسبت به طلای زرد دارد در جلا دادن به آن است. فلز طلا به این دلیل که فلز نرمی است، دچار خراش می شود و ما همیشه می توانیم آن را دوباره جلا دهیم. اما جلا دادن و پولیش کردن طلای زرد باعث از بین رفتن یک لایه از روی آن می شود. اما طلا ی سفید به دلیل آنکه با لایه ای از رودیم پوشیده می شود، این مشکل را ندارد. ما می توانیم طلای سفید را بارها و بارها تنها با تمدید لایه ی رودیومِ روی آن جلا دهیم بدون اینکه از خود طلا و ارزش آن کاسته شود.
طلای سفید و مُد :
طلا و جواهرات هم مانند هر چیز دیگری برندینگ خاص خود را دارند. از بهترین برند های طلا و جواهرات می توان از برند های زیر نام برد. برند "هری وینستون" که سبک کلاسیکی دارد اما از بهترین و برترین برند های جواهرات در جهان است. تاسیس کمپانی وینستون در سال ۱۹۳۲ بود و هنوز هم همان خط تولید، قطب حیاتی این برند است.
برند دیگری که می توان نام برد برند "کارتیه" است. کارتیه سابقه ای درخشان و دیرینه دارد و از سال ۱۸۶۰ شروع به تولید جواهرات کرده است. در آن زمان درباریان از مشتریان آن ها بوده اند. ظرافت و دقتی که این برند در هنر طراحی جواهرات به کار می گیرد واقعا ستودنی است.
سومین برندی که در این جا می خواهیم به معرفی آن بپردازیم، برند "بوسلشا" است. این برند ایتالیایی که بیشتر به سبک رومی است، بسیار کیفیت بالایی دارد. هنری که بوسلشا برای طراحی و حتی ارائه ی طلاجات به سبک بافته شده به کار می برد واقعا بی نظیر است.از این دست برند ها زیاد موجود است که نام بردن آن ها از حوصله ی خواننده خارج است. برای شناختن برند های بیشتر با یک سرچ ساده می تواتید با بهترین برند های طلا و جواهرات ایران و جهان آشنا شوید.
اگر می خواهید بدانید که طلای سفید مناسب به پوست شما کدام است با ما همراه باشید. در واقع اگر پوستتان سفید یخی است حتما از طلای سفید استفاده کنید. اما اگر پوست گندمگونی دارید، یعنیرنگ پوستتان رنگی بین سفید و برنزه است، از ترکیب طلای زرد و طلای قرمز استفاده کنید. همچنین اگر پوستتان سبزه ی تیره یا برنزه است، به سراغ طلاهایی بروید که ترکیبی از طلا سفید و طلا زرد را دارا هستند.
روش هایی برای تمیز کردن طلای سفید و دیگر جواهرات :
بسته به میزان استفاده از طلا و جواهرات، آن ها همواره در معرض آلودگی های مختلفی هستند. بنابراین دانستن چگونگی تمیز کردن طلا ضروری و لازم است. یکی از راه ها، آغشته کردن طلا یا جواهر با خمیری است که از جوش شیرین و مایع ظرفشویی تهیه می شود و پس از چند دقیقه آنها با آب شسته می شوند.
راه دوم قرار دادن آن ها در ظرفی حاوی آب و آمونیاک است. برای تهیه ی این محلول باید از یک قسمت آمونیاک و شش قسمت آب استفاده کرد. آخرین روش، استفاده از یک مسواک نرم است. البته مراقب باشیم که سطح طلا خراشیده نشود. لازم به ذکر است راه های دیگری نیز برای این کار وجود دارند.
بهترین روش نگهداری از طلا ی سفید و سایر جواهرات این است که آن ها را در جایی نگه داریم که به یکدیگر ساییده نشوند تا از ارزش آنها کاسته نشود. بهتر است آن ها را به دقت و با نظم در جعبه های مخصوص به خودشان نگهداری کنیم. روش خلاقانه ی دیگری که وجود دارد این است که خودمان دفترچه ی پارچه ای درست کنیم و با دقت طلا هایمان را به آن سنجاق کنیم. فراموش نشود که جعبه و دفترچه ی حاوی طلا هایمان را در مکانی امن نگهداری کنیم.
