آموزش تحلیل بنیادی: وقتی نسبت P/E یک شرکت، به صورت N/A گزارش ‎شود، چه معنایی دارد؟

سرمایه گذاران ابزارهای مختلفی دارند تا به آن‎ها برای ارزیابی شرکت‎ها و میزان کارایی آن‎ها و هم چنین مناسب بودن شرکت‎ها برای سرمایه گذاری کمک کند. یکی از این ابزارها، نسبت قیمت به درآمد یا P/E است. «بنجامین گراهام»، پدر ارزش سرمایه گذاری، این ابزار را به عنوان یکی از سریع‎ترین راه‎های تعیین ثبات و پتانسیل رشد سهام توصیف کرده است. اما وقتی یک شرکت نسبت P/E را نداشته باشد، چه اتفاقی می‎افتد؟ و شما به عنوان یک سرمایه گذار چگونه باید این موضوع را تحلیل کنید؟

محاسبه نسبت P/E

سرمایه گذاران و تحلیلگران اغلب با توجه به نسبت P/E یک شرکت تخمین می‎زنند که آیا سهام آن شرکت نسبت به رقبا و بازار، کمتر ارزش گذاری شده است یا بیشتر؟
به عبارت ساده‎تر، نسبت P/E همان چیزی است که یک سرمایه گذار برای یک دلار از درآمد شرکت پرداخت می‎کند.
نسبت P/E با تقسیم قیمت فعلی سهام در بازار بر میزان سود هر سهم (EPS) محاسبه می‎شود:
نسبت P/E = ارزش بازار هر سهم ÷ سود هر سهم

به طور کلی نسبت P/E بالا به این معنی است که سرمایه گذاران پیش بینی می کنند که رشد شرکت در آینده بیشتر خواهد شد. نسبت P/E به طور معمول یک نسبت تصاعدی است. به عنوان مثال، اگر یک شرکت دارای نسبتP/E پانزده برابر باشد، این نشان می‎دهد که سهام آن 15 برابر درآمد آن است.
هم چنین اگر نسبت P/E شرکت رقیب 10x باشد، مطمئناً سهام این شرکت نسبت به سهامی که P/E آن 15x است کم خطرتر و ارزشمندتر است.
اما گاهی اوقات این نسبت‎ها وجود ندارد و به عنوان N/A بیان می‎شوند.

آموزش استراتژی نوسان گیری بورس

چگونه شرکت‎ها از نسبت P/E به نسبت N/A می‎رسند؟

نسبت N/A که به معنی غیر قابل اجرا یا غیر قابل دسترس است، گاهی اوقات به عنوان نسبت P/Eسهام گزارش می‎شود. این اتفاق معمولاً دو معنی می‎تواند داشته باشد:
اولین و ساده‎ترین مفهوم آن، این است که در زمان گزارش دهی اطلاعاتی وجود نداشته است؛ مانند وقتی که شرکت‎های تازه تأسیس هنوز گزارش درآمد خود را منتشر نکرده است.
مفهوم دوم (و شایع‎تر) این است که نسبت P/E سهام هنگام محاسبه یک عدد منفی است. به دست آوردن نسبت‎های منفی P/E از نظر محاسبات ریاضی امکان پذیر است، اما از آن جایی که نسبت‎های منفی به طور کلی توسط مؤسسات مالی پذیرفته نمی‎شوند، معمولاً به عنوان N/A یا یک پروژه غیر قابل اجرا گزارش می‎شوند.
سهام نمی‎تواند قیمت منفی در بازار داشته باشد. بخش منفی نسبت P/E از این واقعیت ناشی می‎شود که EPS شرکت منفی است. اگر درآمد شرکت دقیقاً صفر دلار برای یک دوره باشد، N/A پدیدار می‎شود زیرا نمی‎توان صفر را تقسیم کرد.

چگونگی مدیریت نسبت‎های N/A و P/E

سرمایه گذاران می‎توانند پس از دیدن نسبت N/A ، آن را به عنوان گزارش شرکت مبتنی بر از دست دادن سرمایه تلقی کنند؛ بنابراین باید بدانند که سهام شرکتی را خریداری می‎کنند که سرمایه خود را از دست داده است هر چند که این موضوع همیشه نگران کننده نیست.
به عنوان مثال شرکت‎هایی که در زمینه‎های نیمه هادی‎ها، بایوتکنولوژی یا اینترنت فعال هستند و رشد سریعی دارند، ممکن است در سال‎های نخست به دلیل رشد سریع و توسعه محصولات و فعالیت‏هایشان در بازارهای مختلف سرمایه خود را از دست بدهند. در واقع این شرکت‎ها سود خوبی به دست می‎آورند ولی در یک بازه زمانی اندک، درآمد حاصله را برای سرعت بخشیدن به رشد و توسعه خرج می‎کنند. آمازون یکی از این شرکت‎ها است که سال‎های متمادی سرمایه خود را از دست داد ولی هنوز هم به دلیل ارزش سهامی که دارد، یک انتخاب عالی برای سرمایه گذاران است.
با این حال، شرکت‎هایی که برای نسبت P/E خود N/A را گزارش می‎کنند، احتمالاً مشکلاتی هم خواهند داشت. اگر از سوابق یک شرکت مشخص شود که قبلاً سودآور بوده است و پس از آن سرمایه این شرکت منفی شود، به این معنی است که در معرض مشکلات عدیده مالی یا حتی انحلال است.

سخن پایانی

وقتی نسبت P/E یک شرکت به صورت N/A نمایش داده شود، به این معنی است که آن شرکت دچار مشکلات مالی شده است. هم چنین این موضوع نشان می‎دهد که این شرکت تازه کار است و زمان اندکی است که وارد بازار سرمایه گذاری شده است.
به بیان ساده‎تر، نسبت P/E تنها یکی از معیارهای متعددی است که برای تجزیه و تحلیل بنیادی استفاده می‎شود و تفسیر آن باید همراه با سایر نسبت‎های مالی، ترندهای صنعتی، سوابق عملکرد شرکت‎ها در مقایسه با همتایان و رقبا و بازار مورد توجه قرار گیرد.

منبع: ارگ تجارت